Zamek w Podhajcach

Zamek w Podhajcach
ilustracja
Państwo

 I Rzeczpospolita

Miejscowość

Podhajce

Typ budynku

zamek

Zniszczono

1675, 1970

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Podhajcach”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Podhajcach”
Ziemia49°16′30″N 25°08′03″E/49,275000 25,134167

Zamek w Podhajcach – zamek wybudowany w Podhajcach nad rzeką Koropiec[1].

Położenie

Na miejsce budowy zamku wybrano sztucznie usypaną wyspę[2], która od wschodu była oblana wodami rzeki Koropiec (ukr. Коропець) – lewobrzeżnym dopływem Dniestru, a od zachodu i północy Mużyłówką (ukr. Мужилівка) – dopływem rzeki Koropiec. Fundamenty cytadeli od zachodu sięgały rzeki i spadły do jej koryta, oddzielającego zamek od budynków miasta, które znajdowało się na zachód od niego[1]. Zamek położony był tuż poniżej podhajeckiego stawu[3].

Historia

Najprawdopodobniej zamek został wzniesiony przez Buczackich w wieku XV. Rozbudowywali go kolejni właściciele, zwłaszcza Stanisław Golski na początku XVII w[3]. W latach 1650-57 właściciel Stanisław Rewera Potocki umocnił miasto i zamek. W 1655 miasto wraz z zamkiem zdobyły wspólne armie rosyjska i kozacka. W 1663 roku na zamku przebywał król Polski Jan Kazimierz Waza[1]. Podczas bitwy pod Podhajcami w 1667 r. Jan Sobieski, późniejszy król Polski, przygotowując wcześniej przewidywane miejsce walki, obsadził piechotą dwa raweliny położone na północ od podhajeckich fortyfikacji. W 1675 roku stojący na czele wojsk tureckich Ibrahim Basza oblegał miasto i zamek, który zdobył 11 września, a następnie spustoszył, niszcząc zamek oraz uprowadzając mieszkańców z załogą warowni i jego dowódcą Makowieckim.
W 1698 roku Feliks Kazimierz Potocki, wojewoda krakowski i hetman polny koronny, ścigany przez około 14 tys. Tatarów oparł się o mury tutejszego zamku 8 września podczas bitwy pod Podhajcami.[4]. Po czterogodzinej walce nastąpił odwrót wojsk tatarskich[5]. Było to ostatnie zwycięstwo polskie nad Tatarami w wojnie z Turcją.

W XVIII w. nie był już zamieszkany i popadł w ruinę. W XIX wieku urządzono w jego wnętrzu browar i gorzelnię, które funkcjonowały do II wojny światowej[3]. W 1970 ostatecznie zniszczono resztki zamku, które były do tego czasu[1]. Obecnie zamek nie istnieje. Na jego miejscu znajduje się fabryka konserw[3].

Architektura

Pierwotnie miasto miało swój własny system fortyfikacji i wybudowany zamek, który prawdopodobnie mógł być traktowany jako cytadela, która była ostatnim bastionem dla obywateli w przypadku przerwania przez wroga obrony na murach miasta[1]. Podhajce miały obronne mury, stary zamek z potężnymi wieżami, otoczony wałami[5]. Dalerac, dworzanin króla Polski Jana III Sobieskiego pisał o zamku jako staroświeckiej budowli, mającej potężne baszty i wysokie tarasy, otoczonej wałem[5].

Zobacz też

  • 6–16 października 1667
  • 8–9 września 1698

Przypisy

  1. a b c d e Подгаецкий замок в городе Подгайцы. zamki-kreposti.com.ua. [dostęp 2013-10-15].
  2. Підгайці Та Підгаєччина. red. С. Колодницький. Тернопіль: ТзОВ «Терно-граф», 2012, s. 340. ISBN 978-966-457-133-0.
  3. a b c d Grzegorz Rąkowski: Przewodnik po Ukrainie zachodniej część II Podole. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 291. ISBN 83-89188-46-5.
  4. Janusz Wojtasik: Podhajce 1698. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1990, s. 112. ISBN 83-11-07813-0. OCLC 69456644.
  5. a b c Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VIII. Warszawa: 1880-1902, s. 384-87.

Linki zewnętrzne

  • Podhajce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 384 .
  • p
  • d
  • e
Dwory, pałace i zamki na Ukrainie
Obwód chmielnicki
dwory
pałace
zamki
Obwód czerkaski
dwory
pałace
zamki
Obwód czerniowiecki
pałace
zamki
Obwód dniepropetrowski
zamki
Obwód iwanofrankiwski
dwory
pałace
zamki
Obwód kijowski
dwory
  • Tomaszówka
pałace
zamki
Obwód lwowski
dwory
pałace
zamki
Obwód odeski
pałace
zamki
Obwód rówieński
dwory
pałace
zamki
Obwód sumski
zamki
Obwód tarnopolski
dwory
pałace
twierdze
zamki
Obwód winnicki
dwory
pałace
zamki
Obwód wołyński
dwory
pałace
zamki
Obwód zakarpacki
pałace
zamki
Obwód zaporoski
dwory
pałace
zamki
Obwód żytomierski
dwory
pałace
zamki
Autonomiczna Republika Krymu
pałace
zamki