Consoante

Em fonética, consoante é qualquer fonema caracterizado por alguma obstrução ou constrição em um ou mais pontos do tracto vocal. Deriva do latim consonante, que significa literalmente "soante + com = consoante", que descreve outra característica das consoantes: elas não podem aparecer sozinhas numa sílaba, pois devem estar acompanhadas de pelo menos uma vogal. Essa característica, no entanto, não é válida para todos os sons atualmente classificados como consoantes.[1]

Alfabeto

O termo consoante também é usado para classificar as letras do alfabeto, por causa do som que elas representam. No alfabeto português, são chamadas de consoantes: B, C, D, F, G, J, K, L, M, N, P, Q, R, S, T, V, W, X, Z. Lembrando que o caso do H, do L, do W e do Y são diferentes:

  • H é letra muda (não é consoante e nem vogal) por não possuir nenhum som[2]
  • L é vogal por possuir som de /u/ e também consoante por possuir som de /l/
  • W é vogal por possuir som de /u/ e também consoante por possuir som de /v/[3]
  • Y é vogal por possuir som de /i/[4]

Visto que o número de consoantes em todas as línguas humanas é muito maior que o número de letras consoantes de qualquer alfabeto, os linguistas adotam sistemas como o alfabeto fonético internacional para representar por um único símbolo cada consoante. Realmente, o alfabeto latino, usado para escrever o português, tem menos letras consoantes que sons consoantes, e algumas letras representam mais que uma consoante.

Classificação

Cada consoante pode ser distinguida de diversas maneiras:

Ver também

Referências

  1. S.A, Priberam Informática. «consoante». Dicionário Priberam. Consultado em 25 de novembro de 2021 
  2. ARAÚJO, Luciana Kuchenbecker. «Consoantes». Brasil Escola. Consultado em 30 de setembro de 2020 
  3. Só Português. «As letras K, W e Y são vogais ou consoantes?». Consultado em 10 de outubro de 2023 
  4. Só Português. «As letras K, W e Y são vogais ou consoantes?». Consultado em 10 de outubro de 2023 

Ligações externas

  • http://www.fonologia.org/fonetica_articulatoria.php
Consoantes
Consoantes Bilabial Labiod. linguola. Dental Alveo. Pós-alv. Retrof. Palatal Velar Uvular Faríng. Epiglot. Glotal
Nasais m ɱ̊ ɱ n̪̊ n ɳ̊ ɳ ɲ̊ ɲ ŋ̊ ŋ ɴ̥ ɴ
Oclusivas p b t d ʈ ɖ c ɟ k g q ɢ ʡ ʔ
Afric. não-sibil. p͡ɸ b͡β p̪͡f b̪͡v t̟͡θ d̪͡ð tɹ̝̊ dɹ̝ t̠ɹ̠̊˔ d̠ɹ̠˔ c͡ç ɟ͡ʝ k͡x ɡ͡ɣ q͡χ ɢ͡ʁ ʡ͡ʢ ʔh
Fricativas s z ʃ ʒ ʂ ʐ ʜ ʢ h ɦ
Aprox. β̞ ʋ̥ ʋ ð̞ ɹ ɻ̊ ɻ j ɰ ʁ̞ ʔ̞
Vibr. mul. ʙ̥ ʙ r ɽ̊r̥ ɽ͡r ʀ̥ ʀ ʢ
Fric. lat. ɬ ɮ ɭ̊˔ ɭ˔ ʟ̝̊ /ʟ̥ ʟ̝
Aprox. lat. l ɭ ʎ̥ ʎ ʟ ʟ̠
Afric. lat. t͡ɬ d͡ɮ ʈɭ̊˔ ɖɭ˔ cʎ̥˔ ɟʎ̝ kʟ̝̊ ɡʟ̝
Afric. t͡s d͡z t͡ʃ d͡ʒ ʈ͡ʂ ɖ͡ʐ t͡ɕ d͡ʑ
Flepe ou tepe ⱱ̟ ɾ̼ ɾ̥ ɾ ɽ̊ ɽ ɢ̆ ʢ̆ ʡ̆
Outras laterais ɫ
Fric. Com. ɕ ʑ
Flepe ou tepe lat. ɺ̥ ɺ ɭ̥̆ ɭ̆ ʎ̆ ʟ̆
Fricat. não-sibil. ɸ β f v θ̼ ð̼ θ ð θ̠ ð̠ ɹ̠̊˔ ɹ̠˔ ɻ˔ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ
Cliques
Cliques Bilabial Labiodental Dental Alveo. Pós-alv. Retrof. Palatal Velar
Tenuis kʘ/qʘ kǀ/qǀ kǃ/qǃ k‼/q‼ kǂ/qǂ
Expressa ɡʘ/ɢʘ ɡǀ/ɢǀ ɡǃ/ɢǃ ɡ‼/ɢ‼ ɡǂ/ɢǂ
Nasal ŋʘ/ɴʘ ŋǀ/ɴǀ ŋǃ/ɴǃ ŋ‼/ɴ‼ ŋǂ/ɴǂ ʞ
Tenuis lateral kǁ/qǁ
Lateral Expressa ɡǁ/ɢǁ
Nasal lateral ŋǁ/ɴǁ
Implosivas
Implosivas Bilabial Alveo. Retrof. Palatal Velar Uvular
Surda ɓ̥ ɗ̥ ᶑ̊ ʄ̊ ɠ̊ ʛ̥
Expressa ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Ejetivas
Ejetivas Bilabial Labiod. Dental Alveo. Pós-alv. Retrof. Palatal Velar Uvular Epiglot.
Oclusivas ʈʼ ʡʼ
Africada t̪θʼ tsʼ t̠ʃʼ ʈʂʼ kxʼ qχʼ
Fricativa ɸʼ θʼ ʃʼ ʂʼ ɕʼ χʼ
Africada Lateral tɬʼ cʎ̝̊ʼ kʟ̝̊ʼ
Fricativa Lateral ɬʼ


Ícone de esboço Este artigo sobre linguística ou um linguista é um esboço. Você pode ajudar a Wikipédia expandindo-o.
  • v
  • d
  • e
Controle de autoridade