Maurice Bishop

Maurice Bishop
Premijer Narodne revolucionarne vlade Grenade
Na dužnosti 13. mart 1979. – 19. oktobar 1983.
Zamjenik	Bernard Coard
Prethodnik	Eric Gairy
Nasljednik	Hudson Austin
Rođen/a	(1944-05-29)29. 5. 1944. Aruba
Umro/la	19. 10. 1983. Grenada
Politička stranka	Pokret New Jewel
Suprug/a	Angela Bishop

Maurice Rupert Bishop (29. maj, 1944 – 19. oktobar 1983) bio je grenadski ljevičarski političar i revolucionar, poznat po kratkotrajnoj vlasti nad Grenadom koja je imala dalekosežne posljedice na tok i krajnji ishod hladnog rata.

Bishop, koji se još kao tinejdžer počeo zanimati za lijevu politiku, studirao je na Londonskoj školi ekonomije gdje je došao u doticaj s idejama Black Power ideologije. Na povratku u Grenadu je 1973. osnovao radikalno lijevu stranku Pokret New Jewel, a kao čiji kandidat izabran u Zastupnički dom. Tada se istakao kao žestok kritičar premijera Erica Gairyja, optužujući ga za korupciju i namještanje izbora 1976. godine.

13. marta 1979. godine su, za vrijeme Gairyjevog posjeta New Yorku, paravojne formacije New Jewela sa čelu s Bishopom preuzele vlast na Grenadi. Bishop se proglasio novim premijerom, a novi režim je suspendirao ustav i proglasio nelegalnima sve stranke osim New Jewela. Iako je Bishopov režim - Narodna revolucionarna vlada - time de facto u Grenadi uspostavio komunistički jednopartijski režim, Bishop je, nakon kraćeg pritvaranja, na slobodu pustio generalnog guvernera Paula Scoona kako bi preko njega stekao međunarodni legitimitet. Scoonu je priznata njegova funkcija te očuvane državnopravne veze s Ujedinjenim Kraljevstvom, te je tako Grenada postala jedina komunistička država koja je istovremeno zadržala monarhijsko uređenje.

Bishopov režim se usprkos toga u vanjskoj politici oslanjao na komunističke države, prije svega na Kubu. Od njih je primao obilnu ekonomsku pomoć te tako započeo rad na značajnim infrastrukturnim projektima, od kojih je najvažniji veliki aerodrom, čiju su gradnju financirale zapadnoevropske države, ali gradnju izvodili radnici iz Istočnog bloka. Bishop je također osnovao i Narodna revolucionarnu armiju (PRA) koju su savjetovali vojni savjetnici iz Kube i drugih istočnoblokovskih drćava.

Usprkos toga, Bishop je kasnije nastojao steći samostalnost u odnosu na Istočni blok, smatrajući da bi temelj ekonomije bio turizam. Zbog toga je počeo dolaziti u sukob sa tvrdolinijaškom strujom u Pokretu, na čijem je čelu bio njegov dugogodišnji prijatelj i zamjenik premijera Bernard Coard. Nakon što je odbio ultimatum da preda vlast ili da je podijeli s Coardom, početkom oktobra 1983. godine je stavljen u kućni pritvor. Bishop je, međutim, uživao veliku popularnost među Grenađanima, te su organizirane velike demonstracije za njegovo oslobađanje. Demonstranti su 19. oktobra uspjeli probiti policijski kordon i osloboditi Bishopa, koji se zajedno s pristašama zaputio prema bazi PRA u Fort Rupertu. Tamo su ga presrele jedinice PRA vjerne Coardu, te je došlo do oružanog sukoba s velikim brojem civilnih žrtava. Bishop i još sedam njegovih ministara su tada zarobljeni i strijeljani.

Isti je dan general PRA Hudson Austin izvršio novi puč, smijenio Coarda i proglasio se šefom nove vojne hunte. Njegova je vlast, međutim, potrajala samo šest dana. Američki predsjednik Ronald Reagan je Bishopovo svrgavanje i eskalaciju nasilja na otoku iskoristio kao povod za vojnu invaziju kojom je marksistički režim svrgnut, a što mnogi historičari smatraju prekretnicom hladnog rata.

Coardu, Hudsonu i drugim pučistima je kasnije suđeno zbog Bishopovog ubistva u procesu zvanom Grenadskih 17. Tada su im izrečene smrtne kazne, koje su kasnije preinačene u doživotni zatvor.

U maju 2009. godine su grenadske vlasti odlučile po Mauriceu Bishopu nazvati međunarodni aerodrom.

Eksterni linkovi

Maurice Bishop na Wikimedijinoj ostavi

• The Grenada Revolution Online
• Bishop's biography on The Grenada Revolution Online
• The Lost Bishop Photos Arhivirano 2010-12-01 na Wayback Machine-u